İzmir trafiğinde “akıllı” dönem başladı

Türkiye’nin en kapsamlı akıllı trafik sistemi İzmir’de hayata geçti. Kentin tüm ana arterlerini 24 saat kontrol ve denetim altında tutan ve trafiği yönetebilen yeni sistem ilk kez görücüye çıktı. İzmir Ulaşım Merkezi (İZUM) adı verilen sistemin kalbi niteliğindeki merkezin kapıları, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun da katıldığı bilgilendirme toplantısıyla açıldı. Başkan Kocaoğlu, Türkiye’de böylesine  kapsamlı bir sistemi hayata geçiren ilk belediye olmanın gururunu yaşadıklarını söyledi.

Akıllı, çevreci ve engelli dostu bir kent ulaşımı için kurulan “Akıllı Trafik Sistemi” Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirildi. İzmir’in tüm ana arterlerinin 24 saat kontrol ve denetim altında tutulduğu ve kent trafiğinin yönetildiği İzmir Ulaşım Merkezi (İZUM) kapılarını ilk kez basın mensuplarına açtı. Akıllı kavşaklar, trafik izleme kameraları, ölçüm, izleme, ihlal tespit sistemleri, hız koridorları gibi onlarca özelliği barındıran sistemin merkezi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun da katıldığı toplantıda tanıtıldı.   

İzmir trafiğinin tek merkezden kontrol edilmesini sağlayan sistemin detaylarını İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanı Kader Sertpoyraz anlattı.

61.5 milyon TL’ye mal oldu

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, sunumun ardından yaptığı değerlendirmede, 61 milyon 500 bin TL’ye mal olan Akıllı Trafik Sistemi’nin aklı ve bilimi rehber alan, katılımcı yönetim anlayışının bir ürünü olduğunu belirterek, sistemi Türkiye’de bu kapsamda uygulayan ilk belediye olduklarını söyledi. Başkan Kocaoğlu, Akıllı Trafik Sistemi altyapısının gelecekteki ihtiyaçlara göre yönlendirilecek şekilde ayarlandığına dikkat çekerek şunları kaydetti:

“Çalışmalar devam ettiği müddetçe daha çok bilgi akışı, daha rahat bir trafik ile problemlerimizi çözeceğiz. Otoparklarda boş olan yerleri akıllı telefonla öğrenebileceğiz, kavşaklarda kırmızı ışıkta bekleme süreleri azalacak. Bu hem ekonomiye katkı sağlayacak, hem de vatandaşımızın gitmek istediği yere kısa sürede gitmesini.. Eczanelerin, sağlık kuruluşlarının konumlarının sistemde yer alması, trafik ihlali yapanların plakasının tespit edilmesi de sistemin avantajları arasında.” 

Çözüm raylı sistemde

Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, büyük kentlerde kent merkezlerine özel araçla gelmenin giderek zorlaştığına da vurgu yaptı ve bunun çözümünün insanları toplu ulaşıma yönlendirmekten geçtiğini ifade etti. Başkan Kocaoğlu, kentte toplu ulaşımı geliştirip, yolcu yoğunluğunu raylı sisteme yönlendirerek önemli adımlar attıklarını dile getirdi. 

Konak Tramvayı’ndaki çalışmaların da artık son aşamaya geldiğini ifade eden Başkan Aziz Kocaoğlu şöyle devam etti:

“Karşıyaka’da da inşaat süresince benzer sıkıntılar oldu. Ama bitti ve şimdi rahatladı. Hemşehrilerimiz memnun. Zaten hattı Çiğli Katip Çelebi Üniversitesi ve Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’ni de kapsayacak şekilde uzatacak çalışmalarımız sürüyor. Konak Tramvayı yılbaşında bitecek. Bittiğinde bu şikayetlerin tam tersi memnuniyete döneceğine inanıyoruz. Biz 13.5 yıldır yatırımlarımızın büyük bölümünü altyapı yatırımlarına ayırdık. Göreve geldiğimde 11 kilometre raylı sistem vardı, günde 70-75 bin kişi taşınıyordu. Şimdi 650 bin yolcu raylı sistemle taşınıyor. Yılbaşından sonra Konak Tramvayı’nın da devreye girmesi ile 800 – 850 bin kişi taşıyacağız. Eğer bu yatırımları yapmasaydık, 850 bin kişinin otobüsle taşındığını hayal edin. 1000 civarında otobüsün daha trafiğe çıkmasıyla kentin ne hale geleceğini düşünün. Narlıdere Metrosu’nun ihale hazırlıkları bitti. Buca Metrosu, Kalkınma Bakanlığı’nda onay bekliyor. 2018 yılında temelini atmayı planlıyoruz. Raylı sistem ağımız bu yılbaşında 178 kilometre oluyor. 21 km. Buca Metrosu ile 200 kilometreyi bulmuş olacağız. Onun arkasından Ulaşım Master Planı’nda birçok metro, tramvay önerileri var. Onların da projelerini hazırlayarak gerçekten kenti demir ağlarla örüp yerin üstünden ve altından ulaşımın büyük bölümünü raylı sisteme aktarmaya çalışıyoruz.”

Akıllı Trafik Sistemi neler getiriyor?

Geçen yıl Amsterdam Intertraffic Fuarı’nda tüm kategoriler arasındaki “en iyi proje ödülü”nü kazanan sistem, trafik mühendisliği açısından büyük önem taşıyan verileri elde etmenin dışında, İzmirlilerin günlük yaşamlarını da kolaylaştıracak. WEB uygulamasıyla trafik akış ve yoğunluğu kentli tarafından da izlenebilecek ve buna bağlı olarak güzergah seçimi yapılabilecek. Kural ihlallerinin gözlenerek kontrol altına alınması, emisyon salınım oranlarının düşürülmesi, yakıt ve yedek parça harcamalarının azaltılması da “Tam Adaptif Sistem”in sağlayacağı avantajlar arasında yer alıyor. Sistem, yol kapasitelerinin yüksek verimde kullanılmasının yanı sıra, daha güvenli bir araç ve yaya trafiği de sağlanacak. Seyahat sürelerinin kısaltılması, kavşaklardaki birikmenin ve bekleme sürelerinin azalması sistemin en önemli getirisi olacak.

Sistemden etkin bir şekilde yararlanmak isteyen İzmirliler, IOS ve Android tabanlı işletim sistemi kullanan akıllı telefon, tablet vb. cihazlara “İzmir Ulaşım Merkezi” başlıklı ücretsiz uygulamayı indirebilecek. 

Sinyalize Kavşakların Akıllı Şekilde Yönetilmesi: Kavşak kollarındaki trafik, gerçek zamanlı verilere göre otomatik olarak oluşturuluyor. Toros’taki merkezden İzmir’deki akıllı trafik uygulaması kapsamındaki tüm cadde ve kavşaklar izlenebiliyor ve sistemlere buradan müdahale edilebiliyor. Sistem, kavşak kollarındaki ve bağlantılı kavşaklardaki trafik yüklerinin gerçek zamanlı olarak ölçülmesi ve ölçülen değerlere göre en uygun sinyal planlarının oluşturulması esasına göre çalışıyor. Yani kavşaklardaki ışık süreleri önceden planmış düzenler içinde değil, mevcut durumun ihtiyacına göre bilgisayarlar tarafından otomatik olarak ayarlanıyor.

Trafik İzleme Sistemi: Kentin önemli ulaşım noktalarına yerleştirilen 103 adet kamera ile kent trafiği canlı olarak hem İZUM’dan hem de mobil uygulama ve internet sayfası üzerinden izlenebiliyor.

Trafik Ölçüm Sistemi: Ana arterlere yerleştirilen ‘trafik ölçüm sensörleri’ ile elde edilen bilgiler, sistem tarafın analiz edilerek sürücülerin hizmetine sunuluyor. Bir hafta sonrasına kadar trafik tahmini yapılabiliyor.

Trafik ihlal sistemleri: Hız ihlal sistemi, kırmızı ışık ihlal sistemi, park ihlal sistemi ve gabari (yükseklik) ihlal sistemi başlıkları altında sürücülerin kurallara uygun hareket edip etmediği 24 saat denetlenecek. Emniyet Genel Müdürlüğü ile koordineli çalışması gereken sistem, ilgili protokolün imzalanmasının ardından yürürlüğe girecek.

Yol kenarı otoparklar: Yerin altına döşenen sensörler vasıtasıyla yol kenarındaki otoparkların doluluk durumları da sistem tarafından tespit edilebiliyor. Boş park yerlerini gösteren mobil uygulama sayesinde park yeri arama sorunu son buluyor.

Yayalaştırılmış Bölge: Proje kapsamındaki Mimar Kemalettin, 1. Kordon, Karşıyaka Çarşı, Kemeraltı ve Kıbrıs Şehitleri gibi yayalaştırılmış bölgelerin giriş çıkışlarına merkezden kontrol edilebilen mantar bariyerler yerleştirildi. Hangi saatte, hangi aracın girebileceği plaka okuma esasına göre çalışan sistemle kontrol ediliyor. İtfaiye, ambulans vb, acil müdahale araçları ile sadece plakası tanımlı araçlar yaklaştığında bariyerler açılıyor.

Değişken Mesaj Sistemi: Ana arterlere yerleştirilen ‘Değişken Mesaj Sistemleri’ ile anlık olarak sürücülere bilgi verilebiliyor.

Otopark Yönetim ve Yönlendirme Sistemi: İzmir’deki toplam 11.079 araç kapasiteli 65 adet otoparkın gerçek zamanlı doluluk bilgisi, engelli aracı kapasite bilgisi alınıyor ve navigasyon hizmetiyle beraber web sitesi, mobil uygulama ve otopark bilgilendirme ekranları ile kullanıcılara iletiliyor.

Engellilere Yönelik Konuşan Yaya Butonu:

Görme engelliler için kurulan için sesli butonlar cadde ismi, kavşağın şekli, kavşaktaki trafik lambaları hakkındaki bilgileri sesli ve kabartmalı olarak veriyor. Ses seviyesi, çevredeki gürültünün 5 dB kadar üstüne, otomatik ayarlanıyor.

Toplu taşıma: Projenin en önemli parçalarından biri toplu ulaşıma yönelik kolaylıklar sağlaması. 1500 otobüsün tamamına kameralar ve tüm kapılarına yolcu sayım sistemleri ve araç bilgisayarları yerleştirildi. Bu sayede hangi otobüsün hangi sürücüyle sefer yaptığı, otobüsteki anlık yolcu sayısı ve otobüsün bulunduğu nokta tek tuşla tespit edilebiliyor. Hangi durağa ne zaman ulaşacağının bilgilerine erişilebiliyor.

Kaza ve yol kapanma bilgileri: Herhangi bir kaza veya çalışma nedeniyle kapanan bir olduğu takdirde bu bilgi ve alternatif yollar sistem üzerinden kullanıcılara aktarılabiliyor.

Meteoroloji sistemleri: Hava sıcaklığı, yol sıcaklığı, nem, sistem, yağmur ve rüzgar bilgileri led ekranlar ve web sitesi üzerinden sürücülere ulaştırılıyor.

Proje kapsamında;

·        402 Akıllı Kavşak

·        110 noktada Trafik İzleme Kamerası,

·        201 Trafik Ölçüm Sistemi,

·        47 DMS (Değişken Mesaj Sistemi),

·        1500 Otobüse toplu ulaşım yönetim sistemi

·        164 İtfaiye aracına öncelik sistemi

·        30 Meteoroloji Ölçüm Sistemi,

·        151 Kırmızı Işık İhlal Sistemi,

·        114 noktada Park İhlal Sistemi,

·        9 güzergahta Hız Koridoru,

·        15 noktada Gabari Algılayıcı Sistem kuruldu. Toplamda ise 1 milyon metrenin üzerinde kablo çekimi yapıldı.

Kent trafiğinin kalbi: İZUM

1300 m² alan üzerine kurulan ve İzmir ulaşımının tek merkezden yönetildiği Buca/Toros’taki  İZUM binasında, Türkiye’nin ilk “Lazer Video Duvarı”nın kullanıldığı kontrol odası bulunuyor. Merkezdeki çağrı merkezi ise 7/24 görev yapıyor. Trafik mühendisliği adına yeni gelişmelerin takip edilmesi, geliştirilmesi işlemlerinin yapılabilmesi için ARGE odası, kent trafiğine ilişkin tarihi materyallerin sergilendiği bir trafik müzesi ve teknik- idari çalışma ofisleri bulunuyor.