Başbakan’ın İzmir’de açıkladığı Milli Tarım Projesi neleri kapsıyor?

Başbakan Binali Yıldırım’ın İzmir’de açıkladığı “havza bazlı üretime dayalı destekleme modeli” ve “hayvancılıkta yerli üretimi destekleme modeli” olmak üzere iki ana temelden üzerine oluşturulan “Milli Tarım Projesi”ne göre, 2023’te tarımsal hasılanın 150 milyar dolara, tarımsal ihracatın ise 40 milyar dolara yükseltilmesi hedefleniyor.

AA muhabirinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından aldığı projenin detaylarına göre, Hükümet, tarımı, Türkiye’nin tarım ve hayvancılıkta ciddi atılım sağlaması için yatırımlarda ilk sıralara alırken, yeni uygulamaları da hayata geçirecek.

Proje kapsamında “hayvancılıkta yerli üretimi destekleme modeli”yle 25 şehirde “mera hayvancılığı yetiştirici bölgeleri” oluşturulacak. Türkiye’deki toplam mera varlığının yüzde 52’sini, büyükbaş hayvan varlığının da yüzde 32’sini barındıran bu illerdeki meralar, hayvancılık yapmak isteyenlere “ıslah etmeleri şartıyla” kiraya verilecek. Böylece meraların atıl kalmaması sağlanacak.

“Mera hayvancılığı yetiştirici bölgeleri” oluşturulacak iller ise Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, Kars, Kastamonu, Kayseri, Malatya, Muş, Samsun, Sivas, Şırnak, Tunceli, Van ve Yozgat olarak açıklandı.

Proje kapsamında 31 şehirde en az 500 baş “damızlık gebe düve üretim merkezleri” de hayata geçirilecek. Bu çerçevede, 4 ayını doldurmuş, tüm aşıları zamanında ve düzenli yapılmış buzağılara 750 lira destek verilecek, ahır ve ağıl yapımına yüzde 50, düve alımına ise yüzde 30 hibe sağlanacak.

Damızlık düve üretim merkezlerinin kurulacağı şehirler ise şöyle: Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Aksaray, Amasya, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çorum, Denizli, Edirne, Erzurum, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Konya, Malatya, Manisa, Muğla, Muş, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tekirdağ, Tokat, Trabzon ve Yozgat.

Milli tarım projesinde 22 ilde en az 500 baş kapasiteli “damızlık koç-teke üretim merkezleri” de şu kentlerde oluşturulacak: Afyonkarahisar, Ağrı, Antalya, Balıkesir, Bursa, Diyarbakır, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Hakkari, Iğdır, Kırklareli, Konya, Mardin, Mersin, Ordu, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ ve Van.

En az 250 baş kapasiteli “damızlık manda üretim merkezleri” ise Afyonkarahisar, Bitlis, Diyarbakır, İstanbul, Kayseri, Muş, Samsun ve Tekirdağ’da kurulacak.

Bu merkezlerin yer alacağı illerin tamamında “ahır-ağıl yapımına”, “damızlık hayvana” ve “alet ekipman alımına” yüzde 50 hibe verilecek. Üreticilerin hayvan almak istediğinde rahatlıkla kredi kullanabilmeleri sağlanacak. Hayvancılık yapmak isteyen vatandaşlar damızlık ihtiyaçlarını aracısız bu merkezlerden alabilecek.

Projeyle, “ette kesim standardı” ve “karkas sınıflandırması”na geçilecek, “anlık süt kayıt sistemi” oluşturulacak, ari (karantina) bölgeleri genişletilecek, hayvan nakillerinin sağlıklı yürütülmesi için Afyonkarahisar, Amasya, Ankara-Polatlı ve Edirne-Kapıkule’ye “hayvan dinlendirme ve kontrol istasyonları” kurulacak.

Tarımda işletme bazlı danışmanlık sistemiyle de Türkiye’de bulunan 3 milyon tarımsal işletmenin her birinin danışmanı bulunacak, her bir işletmeden sorumlu bir ziraat mühendisi veya veteriner hekim görevlendirilecek.

Havza bazlı üretime dayalı destek modeli
“Havza bazlı üretime dayalı destekleme modeli” ile Türkiye artık üretim planlamasına geçecek, arz açığı ya da fazlası tartışmaları ortadan kalkacak. Çiftçiler neyi, nerede ekerse ne kadar destek alacağını önceden bilecek. Piyasalardaki fiyat dalgalanmaları en aza indirilerek, fiyat istikrarı sağlanacak.

Türkiye’deki 941 havzanın ürün deseni çıkarılırken, stratejik açıdan önem arz eden 19 ürünün daha verimli ve ekonomik olarak hangi havzalarda destekleneceği de belirlendi.

Arpa, buğday ve yem bitkileri tüm havzalarda desteklenirken “her ürün her yerde değil bilimsel olarak tespit edilen bölgelerde” desteklenecek.

Destek sağlanacak ürünler şöyle: Arpa, buğday, çavdar, çeltik, dane mısır, tritikale, yulaf, kuru fasulye, mercimek, nohut, aspir, yağlık ayçiçeği, kanola, kütlü pamuk, soya, çay, yağlık zeytin, fındık ve yem bitkileri.

Bu kapsamda destekleme başvurularında bürokratik işler azaltılacak, çiftçiler yılda bir kez destek başvurusu yapacak ve destekler nisan-mayıs ile eylül-ekim olmak üzere iki dönemde ödenecek.

Gübrede yüzde 18 olan KDV’yi kaldıran Hükümet, proje çerçevesinde çiftçinin mazot maliyetinin de yarısını karşılayacak.