Lozan’ın Acı Meyvesi: Mübadele
Kent tarihi ve kültürü açısından önemli çalışmalara imza atan İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), “93. Yılında Mübadele” konulu panele ev sahipliği yapacak. 30 Ocak Cumartesi günü saat 14.00’da APİKAM Toplantı Salonu’nda düzenlenecek panelin moderatörlüğünü gazeteci-yazar Nedim Atilla üstlenecek. Ege Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Mert “Mübadele ve İnsan”, Yaşar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazif Mandacı “Ulus Kurma Süreçleri, Nüfus Mübadeleleri ve Barışıklaşma”, Lozan Mübadilleri Vakfı Ege Temsilcisi Taner Yasav ise “Mübadil Aile Öyküleri” başlığı altı nda konuşacak.
500 bin Türk göç etti
1923 yılında Lozan Barış Anlaşması’na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca, Türkiye ve Yunanistan, kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine zorunlu göçe tabi tuttu. Türkiye –Yunanistan Nüfus Mübadelesi ile 1 milyon 200 bin Ortodoks Hristiyan Rum, Anadolu’dan Yunanistan’a, 500 bin Müslüman Türk de Yunanistan’dan Türkiye’ye göç etmek zorunda kaldı. Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi kapsamında Türkiye’de sadece İstanbul, Gökçeada ve Bozcaada’da oturan Rumlar, Yunanistan’da ise sadece Batı Trakya Türkleri mübadeleden muaf tutuldu. Değişimin çok büyük bir bölümü 1923-1924 yıllarında gerçekleşti. 1930 yılında yapılan İnönü – Venizelos sözleşmesine kadar zorunlu göç uygulamasına devam edildi. Zorunlu göç, gerek Türk gerek Yunan ekonomisinde yaklaşık 20 yıl süren ağır bir krize de yol açtı.