İzmir’e Ankara bakışı

AKP İzmir adayı Nihat Zeybekçi’nin “İzmir’e kişi başına bütçe gelirlerinden İstanbul ve Ankara’ya oranla daha çok pay verildiğine” ilişkin açıklamasına İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden yanıt geldi. Hazine ve Maliye  Hazine Bakanlığı 2018 verilerine göre İzmir, yüzde 85’lik vergi tahsilat oranına göre 30 büyükşehir içinde 3. sırada olmasına rağmen, kişi başı yatırım harcamasında ancak 19. sırada yer alabildi.  Merkezi yönetim, bütçe giderlerinin sadece yüzde 2’sini İzmir’e harcadı. Buna karşılık İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2018 yılında kentte merkezi hüküme tten daha çok (2.4 milyar lira)  yatırım yaptı.

Adalet ve Kalkınma Partisi İzmir adayı Nihat Zeybekçi’nin, İzmir’e bütçeden gelen kişi başına gelirin Türkiye’de Kocaeli’nden sonra ikinci sırada olduğunu belirterek, “Allah şahit; Türkiye’de tüm belediyelere kişi başına bütçe gelirlerinden pay verilir ve bu şehrin kurumlarından gelen gelirleriyle ilintilendirilir. İzmir’e bütçeden gelen kişi başına gelir, Türkiye’de Kocaeli’den sonra ikinci sırada. İstanbul ve Ankara, İzmir’in çok altında. Komşu iller Aydın’a, Denizli’ye gönderilen, İzmir’e gönderilenin yarısından az, yüzde 40 seviyesinde. İddiamda yanlış varsa, çıksınlar söylesinler. Huzurunuzda söylüyorum, anında adaylığı bırakırım” şeklindeki açıklamalarına,  İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden yanıt geldi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine dayanarak, 2018 yılında Merkezi Bütçe gelirlerine 78,5 milyar TL. katkı sağlayan İzmir’in, vergi ödemede “ilk 3 kent arasında” olmasına rağmen, merkezi hükümetten alınan kişi başı yatırım sıralamasında ancak 19. sırada yer bulabildiğin i açıklayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, kamuoyuna şu bilgileri aktardı:

“Belediyelere verilen pay, yasal olarak o kentte toplanan vergilerden aktarılan bir paydır ve bu payın aktarılması lütuf değil zorunluluktur. İzmir vergi ödeme ahlakı, bilinci ve yüksek tahsilat oranı ile yıllardır ülkemizde örnek olmuş bir kenttir. Bu nedenle İzmirlilere özel olarak teşekkür edilmelidir. Ancak İzmir’in hükümetten aldığı yatırımlara bakıldığında, bu oranın 30 büyükşehir içinde çok aşağılarda olduğu görülecektir. İzmir, Genel Bütçe gelirlerine yaptığı katkının ancak yüzde 2.6’sını yatırım olarak geri alabilmektedir. Merkezi hükümetin 2018 yılında İzmir’e  yaptığı toplam yatırım tutarı 2 milyar TL, kişi başına yatırım harcaması ise 469 TL’dir. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2018 yılında kentteki yatırım tutarı ise 2,4 milyar TL., kişi başına  yatırım miktarı da 571 TL’dir. Yani İzmir Büyükşehir Belediyesi, kente merkezi hükümetten daha çok yatırım yapmıştır.”

Devletin yatırım harcamasında İzmir 19. sırada

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açıklaması rakamlarla devam etti:

“Kişi başına en çok yatırım harcaması yapılan ilk 10 büyükşehir belediyesine bakıldığında, İzmir’in kişi başına 469 liralık yatırım harcaması ile listenin ancak 19. sırasında yer alabildiği görülmektedir. Bu listenin ilk 10 sırasında Ankara (4.075 TL), Trabzon (3.895 TL), Erzurum (1.916 TL), Samsun (1.507 TL), Mersin (1.244 TL), Kayseri (1.145 TL) , Van (1.073 TL), Antalya (953 TL), Mardin (933 TL) ve Konya (907 TL) yer almaktadır.”