Dostluk pekişti

“Macar İhtilali ve Özgürlük Savaşı”nın 170. yıldönümü nedeniyle İzmir Büyükşehir Belediyesi, Macaristan Büyükelçiliği ve Macaristan İzmir Fahri Konsolosluğu işbirliği ile İzmir’de anma günü düzenlendi. Macaristan bağımsızlık hareketinin önemli liderlerinden olan,  Osmanlı Devleti’ne sığınan ve yaklaşık iki yıl sonra İzmir Limanı’ndan coşkulu bir kalabalığa el sallayarak Amerika’ya giden Lajos Kossuth anısına Üçkuyular Vapur İskelesi’nde büst açıldı.

Macar Bağımsızlık Savaşı’nın 170.yıldönümü ve 15 Mart Bağımsızlık Bayramı nedeniyle Macaristan Büyükelçiliği, Macaristan İzmir Fahri Konsolosluğu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi işbirliği ile Üçkuyular Vapur İskelesi’ne Macaristan bağımsızlık hareketinin önemli liderlerinden olan Lajos Kossuth’un büstü yerleştirildi.  Büst, İstiklal Marşı ve Macar Milli Marşı eşliğinde açıldı. Açılış töreni öncesi Macaristan Ankara Büyükelçisi Dr. Gabor Kiss, Macaristan İzmir Fahri Konsolosu Christopher Dologh, İzmir Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Geza Dologh,  İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nu ziyaret etti.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, iki ülke arasındaki dostluğun,  kardeşliğin giderek gelişmesinin bölge ve dünya barışı açısından çok önemli olduğunu söyleyerek, “Macar milli kahramanı Lajos Kassuth, Osmanlı İmparatorluğu’nun ev sahipliğinde iki seneye yakın Kütahya’da ikamet etmiştir.  Geçmişte Osmanlı İmparatorluğu İspanya Musevilerinden başlayarak, Macarların bağımsızlık mücadelesine katkı vermiş, destek olmuştur. Cumhuriyet döneminde Türkiye,  Almanya’dan Hitler faşizminden kaçan birçok insana başta Museviler olmak üzere kucak açtığı gibi şimdi de Suriye’den gelen mültecilere kucak açmıştır. Macar ve Türklerin  dostluğu bin yıllara dayanmaktadır. Macaristan ulusunun milli kahramanı olan Kassuth, bütün dünyaya örnek olmuş,  her kes tarafından kabul edilen bir kahramandır. Macar kahramanı Lajos Kassuth’un İzmir’de bir büstünün yapılmasından çok büyük mutluluk duyuyorum. Umuyorum ki bu mütevazi anıt hem Macar dostluğunu hem de bölge ve dünya barışının gerçekleşmesine  katkıda bulunur”dedi.

Macarlar ve Türkler sıkı dost

İzmir’de Lajos Kossuth büstünün açılmasını sağlayan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na desteklerinden ötürü teşekkür eden Macaristan Ankara Büyükelçisi Gabor Kiss, “İki ülke arasındaki ilişkilerin daha da güçlenmesine katkı koyacak bu işbirliğinden ötürü çok mutluyuz. Kendimi İzmir’de evimde gibi hissediyorum. Lajos Kossuth 14 Eylül 1851’de coşkulu bir kalabalığın eşliğinde İzmir Limanı’ndan Türkiye’ye veda etmiş ve kendisine, arkadaşlarına sığınma sağladığı için teşekkür etmiştir. Açılışını gerçekleştirdiğimiz bu büst de bu olayı yad etmektedir.  Yani bu büst sadece Lajos Kassuth’un hatırasını yaşatmıyor, aynı zamanda Macar-Türk dostluğunu da sembolize ediyor” diye konuştu.

Macaristan İzmir Fahri Konsolosu Christopher Dologh, törende bulunan Budapeşte Eötvös Lorand Bilimler Üniversitesi Profesörü tarihçi Laszlo Csorba, Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Geza Dolog da kısa bir konuşma yaparak büstün açılışına katkı koyan Başkan Kocaoğlu’na teşekkür etti.

Lajos Kossuth kimdir?

1802 doğumlu, Macaristan’ın 1848-1849 yıllarında özgürlük savaşını yöneten Lajos Kossuth, Avusturya ordusunu ülkesinden çıkardıktan sonra Cumhuriyeti ilan etmiş ve ilk Cumhurbaşkanı olmuştur.

Fakat Rusların yardımıyla yeniden ülkesine saldıran Avusturya ordusuna yenilen Kossuth, dava arkadaşlarıyla birlikte Osmanlı Devletine sığınmıştır. Osmanlı Devleti, dış baskılara rağmen kendisine sığınan Kossuth ve arkadaşlarını teslim etmemiş, onları misafir olarak kabul etmiştir. Güvenli olduğu düşünülerek Kütahya’ya gönderilen Kossuth, ailesi ve arkadaşları, Kütahya’da (1850-1851 yıllarında) 1 buçuk sene boyunca büyük bir misafirperverlikle ağırlanmıştır.  Türklere ilişkin duygu ve düşüncelerini şöyle ifade etmiştir: “Ben Türklere şükran ve minnet borçluyum. Bunu mukaddes ve aziz bir mükellefiyet olarak kabul ediyorum. T&uum l;rklerin milli hususiyetlerine ve asaletlerine karşı büyük bir saygı duyuyorum ve onları çok takdir ediyorum”.

Batı’daki yeni girişimlerine hazırlık yaparak İngilizcesini de geliştiren Kossuth, aynı zamanda Macaristan Anayasa Taslağını da Kütahya’da hazırlamıştır. Kossuth 22 Ağustos 1851 tarihinde, Macar davasına kamuoyu oluşturmak ve davasını anlatmak amacıyla, İzmir Limanından gizlice Amerika’ya gitmiş, daha sonra İtalya’ya geçerek Torino kentine yerleşmiştir. Mücadelesini 20 Mart 1894’de hayata gözlerini yumuncaya kadar sürdürmüştür.