İzmir’in gündemi depreme dirençlilik

İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin Mart ayı ilk oturumunda kentsel dirençlilik çalışmaları kapsamında depreme dayanıklı yapıların oluşturulmasına yönelik üç önemli uygulama kararı gündeme geldi. Şu an Türkiye’de depreme dirençli kent adayının İzmir olduğunu belirten Başkan Tunç Soyer, “Depremde ölmek kader değil. İzmir Büyükşehir Belediyesi depreme dirençli kent olma noktasında en hazır belediyedir. Hiç kimsenin tereddüdü olmasın” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin Mart ayı olağan toplantısının ilk birleşiminde İzmir’in depreme dirençli kent olması için inşa edilecek yapılarda sismik izolatör, 5 kat ve üzeri yapılarda en az bir bodrum kat yapılması zorunluluğu, İnceleme Kurulu oluru alınmadan yapı ruhsatı verilmemesi konuları başkanlık önergesi olarak meclise sunuldu. Komisyonlara gönderilen maddeler incelendikten sonra meclis gündemine yeniden gelecek.

“Türkiye’de depreme dirençli kent adayı İzmir’dir”
Türkiye’deki depreme dirençli kent adayının İzmir olduğunu belirten Başkan Tunç Soyer, “Bu, sadece benim fikrim değil. Değerli hocamız Naci Görür İzmir’de düzenlediğimiz ve üç yıllık çalışmalarımızı anlattığımız toplantıda kendisi ifade etti. Şunu her yerde iftiharla söyleyebilirsiniz: İzmir Büyükşehir Belediyesi depreme dirençli kent olma noktasında en hazır belediyedir. Hiç kimsenin tereddüdü olmasın” dedi.

“İlkeli bir duruş sergiledik”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Türkiye’ye örnek olan kentsel dönüşüm modeline ilişkin de bilgi veren Başkan Soyer, “Biz Büyükşehir Belediyesi olarak ilkeli bir duruş sergiledik. Bu ilkeli duruş bütün Türkiye’ye örnek olması gereken bir ilkeli duruştur. Bu nedenle çok kıymetli. Biz ne müteahhide verilen oranı artırmaya kalktık ne başka bir yan yola gittik. Ne yaptık? İZBETON şirketimizi devreye soktuk. Müteahhitlerin aslında o oranlarla o ihalelere girmesinin mümkün olduğunu biliyorduk. Ama daha fazla almak istedikleri için girmediklerinden şüphe ettik ve müteahhitlerin karşısına İZBETON’u koyduk. Ne oldu? Bazı yerlerde İZBETON aldı, bazı yerlerde o bir türlü girmeyen müteahhitler girdi ve aldı. Kötü mü oldu? Gayet iyi oldu. 5 bin civarında binanın kentsel dönüşümü için yol almaya başladık” diye konuştu.

İmar affı vurgusu
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yatırım bütçesinin yüzde 10’unu depremle ilgili çalışmalara ayıracaklarını söyleyen Başkan Soyer, “Hükümetten de bunu bekliyoruz, bu da bizim en doğal hakkımızdır, bunu talep ediyoruz. Çünkü kentsel dönüşüm dediğiniz şey belediyelerin imar düzenlemesiyle ilgili ama aynı zamanda finansmanla da ilgili. Peki, vatandaşlar olarak, ‘ey hükümet kentlerimizi dirençli hale getirmek için bütçenden bugün ayırdığının 10 mislini daha ayır’ demek bizim hakkımız değil mi? Biz bu ülkenin vatandaşları olarak canımızı veriyoruz. Diğer yandan hiçbir hükümet gelip ‘ben imar affı çıkarıyorum’ dememeli” dedi.

“Herkesin yüreği ferah olsun”
İzmir’de hayata geçirilen Halk Konut projesine de değinen Başkan Soyer, “Halk Konut Türkiye’ye model olacak bir kentsel dönüşüm modelidir. Vatandaşın kendi müteahhitliğini yapması demektir. İZBETON şirketimiz böyle bir hizmet verir. Gurur duyabilirsiniz. Türkiye’ye örnek bir kentsel dönüşüm modelini İzmir hayata geçirmiştir. Herkesin yüreği ferah olsun” dedi.

Deprem dayanıklı yapılar için üç önemli karar
İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde Başkanlık önergesi olarak gündeme alınarak komisyonlara havale edilen ve depreme dayanıklı yapıların oluşturulmasına öncülük edecek üç madde ise şöyle:

5 kat ve üzeri yapılarda en az bir bodrum kat yapılması zorunluluğu
Maddelerden ilki, zemin açısından riskli yerlerde yapılan yüksek yapıları kapsıyor. Buna göre gevşek kum, çakıl veya yumuşak-katı kil tabakaları içeren zeminler veya sıvılaşma riski yüksek zeminlerde inşa edilecek yapılarda en az bir bodrum kat yapılması gerekiyor. Yine imar planına göre kat adedi 5 ve daha fazla olan binalarda da en az bir bodrum kat yapılması şartı getirilecek.

Sismik izolatör zorunluluğu
Yurttaşların deprem öncesi ve sonrası yoğun olarak kullandığı hastaneler, dispanserler, sağlık ocakları, itfaiye bina ve tesisleri, PTT ve diğer haberleşme tesisleri, ulaşım istasyonları, terminaller, enerji üretim ve dağıtım tesisleri, vilayet, kaymakamlık ve belediye yönetim binaları, ilk yardım ve afet planlama istasyonları, okullar, diğer eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler ile müzelerde sismik izolatör kullanılacak. Depremde, üst yapıyı zeminden ayırıp binayı sarsıntının şiddetinden koruyarak depremin yıkıcı etkisini hayli azaltan sismik izolatörün, 3 kat ve üzeri olan veya bina yüksekliği 10,5 metreyi geçen ayrık nizam yapılarda da kullanımı istenecek. İhalesi Meclis kararından önce kamu tarafından yapılan veya yaptırılan yapılar, karardan muaf olacak. Bu yapılarda ayrıca bir binanın yol seviyesinden aşağı olan kısmını içeren rijit bodrum kat yapılması zorunluluğu ise aranmayacak.

Kuruldan ön olur alınacak
Bodrum katlar dahil olmak üzere toplam kat adedi 13’ü aşan (13 kat hariç) yapılar için hazırlanan projelerin, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili birimleri, ilgili meslek odaları ve ilgili ilçe belediyesi temsilcilerinden oluşturulacak inceleme kurulundan ön olur alması gerekiyor. İnceleme Kurulundan ön olur alınmadan yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi verilemeyecek. İnceleme Kurulu çalışma usul ve esasları ile yüksek yapılara ilişkin değerlendirme kriterleri ayrıca belirlenecek.