Merkezi ve Yerel Yönetim Arasındaki En Güzel İşbirliği
İzmir’in kent içi ulaşım sorununa kalıcı bir çözüm üretmek amacıyla, AK Parti iktidarı ile CHP’li yerel yönetim işbirliği yaptı. Metro standardında hizmet verecek olan raylı sistem işletmeciliğinin yapılabilmesi için, 2005 yılında TCDD ile İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında protokol imzalandı. 2007 yılında TCDD’nin ve belediyenin yüzde 50 oranında hisse payına sahip olduğu, İzmir Banliyö Sistemi İşletmeciliği A.Ş. (İZBAN A.Ş.) kuruldu. 3 Mart 2006 tarihinde Karşıyaka istasyonunda temel atma töreni yapılarak, inşaat çalışmaları başlayan Aliağa – Cumaovası arasında hattın tamamının Genel açılışını dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 6 Mart 2011 tarihinde Alsancak Garı’nda yaptı. Aliağa’dan başlayarak Menemen, Çiğli, Karşıyaka, Alsancak, Adnan Menderes Havaalanı ve Cumaovası’na kadar olan ilk bölüm hizmet veriyor. İZBAN’la 2011 yılından, 1 Şubat 2016 tarihine kadar 340 milyon yolcu taşıdı, 450 bin 500 sefer yaptı. 24 milyon 910 bin kilometre yol aldı.
Aliağa – Cumaovası arasında 10 dakika ara ile işletilen 200 adet banliyö treni ile günlük ortalama 260 bin- 280 bin yolcu taşınıyor. İZBAN’ın güneyde Cumaovası’ndan Tepeköy’e uzatılması amacıyla TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında 14 Mart 2011 tarihinde protokol imzalandı. Sistem işletmeye açıldığında 78 bin 363 km’lik banliyö hattı, 108 bin 544 kilometreye çıkacak.TCDD protokol kapsamında, Cumaovası – Tepeköy istasyonları arasındaki mevcut demiryolu hattına yeni iki hat ilave ederek, hattın alt ve üst yapısını gerçekleştirdi, hattın kesintisiz işletimini sağlayacak ihata duvarlarını yaptı, sinyal- elektrifikasyon ve telekomünikasyon tesislerini inşa etti. İzmir Büyükşehir Belediyesi de altı adet istasyon, yedi adet karayolu alt geçit ve iki adet karayolu üst geçidini yaptı. Torbalı hattı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu tarafından 6 Şubat Cumartesi günü açılacak. Hatta ilk etapta 30 dakika ara ile 38 gidiş 38 dönüş olmak üzere 76 tren çalıştırılacak.
“MESELE İZMİR’E HİZMETSE SİYASET TEFERRUATTIR”
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, İZBAN’ın Torbalı’ya ulaşmasıyla ilçedeki ekonomik ve sosyal hayatın canlanacağını, özellikle sanayi bölgelerine çoğunluğu İzmir’den gelen yaklaşık 60 bin işçinin ulaşımının kolaylaşacağını belirterek, şunları söyledi:
“Bizim bu projeyi tek başıma yapma imkanımız ve hakkımız olmasına rağmen projenin verimliliği ve işbirliğine örnek model olması için hükümetimiz dönemin Başbakanı şimdiki Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın yönlendirmesiyle böyle bir karar aldık. Bu kararın ne kadar isabetli olduğunu şimdi görüyoruz. Bu birlikteliğin örnek olmasını isterim. Biz hep ne dedik, ‘mesele İzmir’e hizmetse siyaset teferruattır.’ İZBAN hattı hakikaten İzmir halkı için yüz akı bir projedir. Torbalı tarım ve sanayi ilçesi. Yıllık 800 milyon dolarlık ihracatla 61 ili geride bırakan, 800 fabrika, 46 bin işçisiyle ekonominin lokomotifi bir ilçe. Torbalı’nın bu başarısını İZBAN’la taçlandıracağız. İZBAN iki sanayi bölgesi Torbalı ile Aliağa’yı birbirine bağlayacak. Üniversite öğrencileri artık ailelerinin yanında kalabilecek. Torbalı’da ekonomik ve sosyal hayat canlanacak. Metropolis antik kentine, yörenin güzel köyleri dolup taşacak. Torbalı’da yaşayan yaklaşık 150 bin kişinin İzmir kent merkezine ulaşımı kolaylaşacak. Ucuz, kaliteli ve emniyetli ulaşım imkanı olacak. Ulaşımda İzmir merkez ve merkeze bağlı ilçelerle arasında ayrıca Aliağa-Pancar-Torbalı OSB’lerinin bağlantısı da sağlanmış olacak. İzmir’in Aliağa’dan başlayan kuzey aksı ile Torbalı’da sonlanan güney aksının birleşmesi ile birlikte günlük yolcu sayısının yaklaşık 30 bin artması bekleniyor. Sanayi bölgelerinne çoğunluğu İzmir’den gelen yaklaşık 60 bin işçinin ulaşımı kolaylaşacak.”
EN İYİ İŞBİRLİĞİ ÖDÜLÜ
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Cumhuriyet tarihinin en büyük kent içi toplu ulaşım projesi olan İZBAN’da altı istasyondan oluşan 30 km.’lik hattın devreye girmesiyle birlikte banliyö hattının uzunluğunun 110 km.’ye ulaştığını belirterek, hattın Torbalı’nın gelişimi ve sanayi potansiyeli açısından dönüm noktası olacağı söyledi. Kocaoğlu, şöyle konuştu:
“İZBAN, Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği (UITP) Dünya Kongresi kapsamında düzenlenen yarışmada ‘En İyi İş Birliği’ kategorisinde birinciliğe layık görülen bir proje. Zaten Bakanlık ve Belediye arasındaki bu işbirliği kurulmasaydı, böyle bir projenin hayata geçmesi de mümkün değildi. Bu projeyi yaparken, bir kurum daha fazla iş yapmış, bir kurum daha az yapmış olabilir. Biz bir kader birlikteliği yapmışız. Gerisi lafı güzaftır. Doğru olan, bu kente yakışan bu projelerin gerçekleştirilmesidir. Her bir etabı başlı başına dev bir proje niteliği taşıyan bu yatırımın 26 km.’lik Selçuk ayağındaki çalışmalarımız da tüm hızıyla devam ediyor. Bizim için bu projenin olmazsa olmaz diye tanımlayacağımız son noktası Bergama’dır. Böylece İzmir’in kuzey ve güneyindeki iki antik kent ve iki büyük turistik merkezi Efes ve Bergama’yı raylı sistemle birbirine bağlamış olacağız. İnanıyorum ki, bu konuda da önemli adımlar atılacaktır. İzmir’in raylı sistem ulaşımındaki genel fotoğrafına baktığımızda ise bizim için gerçek bir gurur tablosu oluştuğunu söyleyebilirim. Torbalı hattı ve metro ile birlikte şu an çalışır durumda 130 km. uzunluğunda raylı sistem ağına sahibiz. Selçuk hattı devreye girdiğinde 156 km.’ye ulaşacağız. Konak ve Karşıyaka tramvaylarının yapımı sürüyor. Sırada Narlıdere ve Buca metroları var. Bergama hattı için de bir an önce ihaleye çıkılması gerekiyor. Kısacası İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak önümüzde kentin toplam raylı sistem ağını 250 kilometreye çıkaracak bir hedef var ve buna ulaşacağız.”
CUMAOVASI-TORBALI ARASINDA GÜNDE 90- 120 TREN SEFERİ YAPILACAK
– İZBAN’ın resmi açılışı, 6 Mart 2011 tarihinde yapıldı ve Cumaovası Aliağa arası seferler başladı. Bu kesimde 32 istasyon bulunuyor.
– Cumaovası- Aliağa 80 km, Cumaovası-Tepeköy 30 km, Tepeköy- Selçuk 26 km, Aliağa-Bergama arası 51 km. olmak üzere, proje tamamlandığında toplam uzunluk 187 km. olacak.
-Cumaovası-Tepeköy arasında altı istasyon bulunuyor. Toplam istasyon sayısı 38’e çıkacak.
İZBAN’da 2011 yılında 39.5 milyon, 2012 yılında 55.1 milyon, 2013 yıllında 65 milyon, 2014 yılında 81.7 milyon, 2015 yılında 87.4 milyon yolcu taşındı. Hafta içi günlük yolculuk sayısı yaklaşık 300 bin. İZBAN açıldığı tarihten 1 Şubat 2016 tarihine kadar 340 milyon yolcu taşıdı, 450 bin 500 sefer yaptı. 24 milyon 910 bin kilometre yol aldı.
-7 Ekim 2011 tarihinde Cumaoavası-Torbalı hattının temeli atıldı.
-17 Mart 2012 tarihinde İZBAN’a 40 yeni tren setinin alınma sözleşmesi imzalandı ve İzmirliler tarafından adı Körfez Yunusu olarak belirlendi.
-İlk Körfez Yunusu 30 Ağustos 2014 tarihinde işletmeye alındı. Son tren 31 Aralık 2015 gününde devreye girdi. Böylelikle İZBAN’ın taşıt filosu 33’ten 73’e çıktı. (219 vagon)
-Projenin hedefi günde 550 bin yolcu taşımak.
– İlk etapta Cumaovası-Torbalı arasında günde 90-120 tren seferi yapılacak. Yolcu talebinin artması ile birlikte günlük sefer sayısı 190 adete çıkarılacak.
-Seyahat süresi 27- 30 dakika ilk yıl için günlük yolcu sayısının 25 bin- 30 bin arasında olması bekleniyor. İZBAN’da en yüksek hız, saatte 120 km. Ortalama ticari hız ise saatte 60 km. Dünya standartlarında banliyö ticari hızları saatte 50-70 km. arasında öngörülüyor.
TORBALI’DAN SELÇUK’A, ALİAĞA’DAN BERGAMA’YA
– İzmir Banliyö sisteminin Tepeköy’den Selçuk’a ve Aliağa’dan Bergama’ya uzatılması için 13 Şubat 2013 tarihinde ön anlaşma imzalandı.
– Tepeköy-Sağlık-Selçuk (26 km) arasının çift hatlı, elektrikli, sinyalli hale getirilmesi amacıyla yapım işleri 78. 891. 531. 73 liraya ihale edildi.
– İnşaat çalışmaları 07 Kasım 2014 tarihinde başladı.
– Tepeköy – Sağlık istasyonları arasında 10 kilometrelik hat kesiminde alt yapı ve üst yapı çalışmaları devam ediyor.
– Protokol gereği Tepeköy- Selçuk arasında iki adet karayolu alt geçidi, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce iki adet istasyon, yedi adet karayolu alt geçit ve iki adet karayolu üst geçit inşaatı yapılacak.
– Aliağa – Bergama arasına 50 kilometre uzunluğunda çift hatlı demiryolu projelendirildi. İzmir – İstanbul Hızlı Tren Hattı da bu güzergahla çakıştığından 37 kilometrelik kısmı üç hatlı olarak planlandı.
– Kuzey Ege Limanı’nın (Çandarlı Limanı) kuzey ve güney akslarına bağlantısı sağlandı.
Proje kapsamında ilave yedi adet istasyon (Aliağa OSB, Yenişakran, Zeytindağ, Yenikent, Bozköy, Bergama Otogar. Bergama), 23 adet alt geçit ve 11 adet üst geçit yapılması planlandı.