“Devletten Yaklaşık 8 Milyar TL Alacağımız Var”

Radyo Romantik Türk’te yayınlanan Necati Bahçeci ile Gündem programının konuğu, İZTO Meclis Üyesi ve Ege Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçileri Derneği Başkan Vekili Ertan Yolcu oldu. Yolcu, tıbbi cihaz sektörünün devletten tahsil edemediği borçlar nedeniyle yaşadığı sıkıntıları anlattı.

“Devletten 8 Milyar TL’ye Yakın Alacağımız Var”

Tıbbi cihaz sektörünün yaklaşık 2.5 milyar dolar bir işlem hacmine sahip olduğunu belirten Yolcu, “Bunun 1.5 milyar doları global firmalar, 1 milyar doları da yerli üreticiler tarafından karşılanmakta. Türkiye’de yaklaşık 10.000 kayıtlı firmamız, 250.000 civarı çalışanımız var. Aileleriyle 1-1.5 milyonluk bir aileye sahibiz. Sektörümüzün önemi özellikle pandemi döneminde ortaya çıktı. Sektörümüz, ağırlıklı olarak kamuyla çalışmak zorunda. Özel hastanelerin payı yüzde 10’larda. Kamuya bağlı bir hastane, almak istediği ürünle ilgili şart ve koşulları belirler, ihale ilanına çıkar. İhaleye iştirak eden firmaların SGK ve vergi borçlarının olmaması gerekiyor. Dolayısıyla kamuya vergi veya ihale borcu olmayan yegane sektördür. Çünkü bu ödemeleri yapamazsak bu ihalelere katılamıyorsunuz. Diyelim ki en düşük teklifi verip ihaleyi aldınız. İhaleye iştirak ettiğiniz kurumla aranızda bir sözleşme imzalıyorsunuz. Devlet de, 150 gün, 180 gün gibi vadelerle ödeme yapacağını taahhüt eder. Biz üzerimize düşen bütün yükümlülükleri yerine getiriyoruz. 5 ay vadeden başlayan bu süreç sonunda 17-18 aylara geldi. Biz hala paramızı tahsil edemiyoruz. 8 milyar TL’ye yaklaşan bir alacağımız var” dedi.

Yolcu, devlete çağrısını şu şekilde yineledi: “Türkiye Cumhuriyeti Devleti için 8 milyar TL çok konuşulacak bir rakam değil. Sektörün bu kadar kritik olduğu bu dönemde, devletin acilen bu firmalara ödeme yapması lazım. Biz güçlü bir ülkeyiz. Ödeme yapılması gerekenlere yapılıyor. Biz neden alamıyoruz sorusunu her yerde dile getiriyorum. Faturasını kestiğimiz, vergisini ödediğimiz paramızı almak için çaba gösteriyoruz. Bu konu Maliye Bakanı’nın da, Sağlık Bakanı’nın da masasında.”

“Yerli Üretici Çekilirse Global Firmalar Büyük Rakamlarla İşe Girer”

Yolcu, “Bu kadar vadeye dayanabilecek imkanı, gücü kalmadı insanların. Şu an evlerimiz, arabalarımız, neyimiz varsa ipotek altında. Vergimizi ödemek için bankadan kredi çeken bir sektörüz. İşin vicdani boyutu kaldı. Bu kadar emek harcayan insanlarının paralarının ödenmesi lazım” diyerek, 1 milyar dolarlık yerli üreticinin zor şartlarda sektörden çekilmesinin, yerine global firmaların büyük rakamlarla işe girmesi demek olduğunu belirtti.

“Bizim AR-GE, İhracat, Üretim Konuşmamız Lazım”

Katma değeri yüksek bir sektör olduklarını belirten Yolcu, son 5-6 yılda tıbbi cihaz sektörünün iyi bir noktaya geldiğini söyleyerek, “Öyle bir kısır döngüye girdik ki, nakit akışımızı dengeleyebilmek için hiçbir şey yapamaz noktaya geldik. AR-GE yapmamız lazım, kalite standartlarımızı yükseltecek olan çalışmalar yapmamız lazım. 3 yıl önce devlet hastanelerinde 150 gün vadeyi zor görürdük. Şimdi neredeyse 20 aya kadar çıktı. Bu, üniversite hastanelerinde 30 ay. Büyüklerimizden istediğimiz, en ivedi şekilde bizim ödemelerimizi yapmaları ki biz kendimizi geliştirelim, ihracatımızı, üretimimizi arttıralım” dedi.

“Feragat Etmeye Zorlandık”

Yolcu, Maliye Bakanlığı’nın, tıbbi cihaz sektöründen feragat isteme sürecini şu sözlerle anlattı: “Bundan 2.5-3 yıl önce üniversite hastaneleri çok daha zor durumdaydı. O dönemde Maliye Bakanlığı dedi ki ‘Siz de fedakarlık yapın.’ Üniversite hastanelerinin ödemeleri 3 yılı geçmişti. Sektörde çok rekabet döndüğü için kar marjları son derece düşük. İkinci feragat önümüze konduğunda, şartlarla zorlandığımızda, yüzde 60 ile başladı. Bu, eksiye düşmek demek. Başka çaremiz kalmadı. Biz, yüzde 85 yurtdışına bağlı bir şirketiz. Paramızı alamıyoruz, finans riskini düşünün. Almadığımız paraların vergilerini ödemişiz. Yapmayan firmalarımız da oldu ama yapan firmalarımız yapmasalardı batacaklardı. Maliye Bakanlığımız dedi ki, bu son olsun ondan sonra ödemelerinizi düzene sokacağız. Devlet bundan 6 ay önce bir söz verdi. Biz devletin verdiği söze güveniyoruz. Bu yüzden birçok arkadaşımız haklarından feragat etti. İnsanlar alacaklarından vazgeçti. Ama şu an geldiğimiz noktada hayatımızda hiçbir şey değişmedi.”

“Bizler de Sağlık Çalışanları Gibi Özveriyle Çalıştık”

Bazı firmaların eleman çıkartmaya başladıklarını söyleyen Yolcu, “Belli dönemlerde bazı sektörler bazı hizmetleri durdurabilirler. Son 5 yıldan beri en zor dönemlerde dahil kimse bakanlığa mal vermemeyi, tutmayı aklından bile geçirmedi. Son hammaddemizi kullanana kadar milletimizi, devletimizi zor durumda bırakmayacağız. Pandemi dönemi boyunca sağlık çalışanlarımız inanılmaz özveriyle çalıştılar. Teşekkürü bir borç biliyoruz. Bir teşekkür de kendi sektörüme yapmak istiyorum. Bizler de sağlık çalışanları gibi bir gün bile geri planda kalmadan aynı sağlık çalışanları gibi hastanelerde bu hizmeti vermeye devam ettik. Yedek parça, teknik servis…”

“Maske İşi Bize Bırakılsaydı Sıkıntı Yaşanmazdı”

Pandemi sürecinde yaşanan maske dağıtımı sıkıntısı ile ilgili sorulara yanıt veren Yolcu, “Maske dediğimiz malzeme bizim sektörümüzde depolarda ayakla tekmeleyip kenarıya attığımız, sadece ön koruma amaçlı kullandığımız bir malzemedir. Eğer tıbbi cihaz sektörüne bu konu bırakılsaydı, emin olun hiçbir sıkıntı yaşamazdık. Maske, tulum bunun gibi ürünlerde ihracat yolu kapatıldığı için çok büyük bir ihracat rakamından da mahrum oldu bu ülke. Burada kontrolü konunun dışındaki insanlar yapmaya çalıştılar” şeklinde konuştu.

“Yolumuzu Açsalar Daha İyisini Başarabiliriz”

Devletten alacakları ile ilgili gösteri yaptıklarını belirten Yolcu, “Bundan 8-10 ay öncesinde tam bütünlük sağlayamadığımız, haklarımızı aramak amaçlı bir gösteri gerçekleştirdik. Fakat 16 Eylül günü Ankara Ulus’ta yaklaşık 1000 kişi olduk. Açıklama ve bildiriler yaptık. Bize destek olan partiler, gelenler oldu çok teşekkür ediyoruz. 16 Eylül gününü de tıbbi cihaz günü ilan ettik. Bu mücadeleyi uzun zamandır veriyoruz. Hiçbir sonuca varamamış olmamız çok şaşırtıcı. Biz bu ülkenin evladıyız. Ben şu an 120 çalışanı olan bir firmanın sahibiyim. 12 yılda bu noktaya geldik, 3 kişiyle yola çıktım. 30 yıldır bu sektördeyim. Yolumuzu açsalar, biz çok daha iyilerini başarabiliriz” dedi.

“Ödemede Son Sıradayız”

Faturayı Sağlık Bakanlığına kestiklerini söyleyen Yolcu, sürecin devamını şu şekilde paylaştı: “Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı bize para aktarmadı diyor. Maliye Bakanlığı, ben parayı aktardım diyor. Sağlık Bakanlığı, bizim ödeme sıramız var diyor. En son para kalırsa tıbbi cihazın parası ödenebiliyor. Bu bir kanun maddesinde sıralanmış düşünebiliyor musunuz? Yani son sıradayız. Maliye Bakanımızın ben çözeceğim dediği konular var.”

“Bizden Kaynaklı Aksamalar Sahaya Olumsuz Yansır”

Sektörün dayanacak gücünün kalmadığını belirten Yolcu, “Şimdi alacağımız devlette ama alamıyoruz. Bu ciddi bir sağlık sıkıntısına yol açabilir. Ben günde 3000 civarında hastanın hizmetini yapıyorum. Benden kaynaklı bir aksamanın sahaya yansımasını düşünün. Çok daha kritik ürünler var” şeklinde konuştu.

“Yoğun Bakımdaki Hastaların Yüzde 90’ı Aşısız”

Yolcu, aşı karşıtlığıyla ilgili görüşlerini ise şöyle bildirdi: “Aşı karşıtları çok küçük bir grup. Sosyal medyadalar. Aşı karşıtlığını anlayabilmek mümkün değil. Biz sağlıkçıyız. Ortaya çıkan verileri doğru kabul ederiz. Aşı ilk çıktığı gün itibariyle çalışanlarımızz ve ailelerimiz olarak yapmamız gerekeni yaptık. Hızlı bir şekilde aşılanmayı tamamlamalıyız. Şu an yoğun bakımda yatan hastaların yüzde 85-90’ı aşısız insanlar.